«آزادی اراده» و مولفه های آن در یک مدل سایبرنتیکی
کد مقاله : 1115-CYSP2024 (R1)
نویسندگان
مصطفی مختاری *
دانشگاه باقرالعلوم (علیه السلام) و حوزه علمیه قم
چکیده مقاله
مفهوم «آزادی اراده» یکی از موضوعات بنیادین در فلسفه است که با غلبه‌ی رویکردهای تجربی و بویژه علوم شناختی صورتی علمی به خود گرفت. نظریه هایی مانند رفتارگرایی منطقی و نظریه این‌همانی روان-عصب به عنوان برخی از دیدگاه‌های فیزیکالیستی صرفا با عطف توجه به سطح فیزیکال رفتار به دنبال تبیین حالات ذهنی و رفتار انسانی بر اساس مفاهیم رفتاری قابل مشاهده و نوروفیزیولوژیک هستند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای به یک مدل سایبرنتیکی از توصیف «آزادی اراده» می‌پردازد که شامل سطوح مختلف رفتار از فیزیولوژیکی تا شناختی و ارادی است. این مدل «آزادی اراده» را نه در مفاهیم کلاسیک پیش‌بینی‌ناپذیری یا تصادف، بلکه بر اساس خودمختاری و خودتعیینی سیستم‌ها توضیح می‌دهد. خودمختاری نیز بر مولفه‌هایی مانند انتخاب، عقلانیت، خودآگاهی و بازخورد استوار است که نقش اساسی در تبیین رفتار ارادی ایفا می‌کنند.
کلیدواژه ها
آزادی اراده، خودمختاری، برنامه ریزی، عقلانیت، خودآگاهی، بازخورد، مدل سایبرنتیکی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی