پسامعماری: غلبۀ روایت تکنوکراتیک در معماری سایبرنتیکی
کد مقاله : 1087-CYSP2024 (R1)
نویسندگان
فاطمه قطب‌زاده اردکانی *
دانشکده هنرهای زیبا
چکیده مقاله
حذف مرز‌های میان سیستم‌های طبیعی و مصنوعی از طریق پارادایم ارتباطی در سایبرنتیک، معماری را نیز به سمت معماری روابطی برد نه هنجاری؛ و شعار مدرنِ «معماری، ماشینی برای زندگیِ»، دوباره پس از دهه‌ها، در معماری سایبرنتیکی دنبال شد. دو روایت عمده از معماری سایبرنتیکی مورد واکاوی قرار می‌گیرد؛ یکی هنجاری (اطلاعاتی)؛ و دیگری تکنولوژیکی (فناورانه)؛ که اولی بیشتر جنبه ذهنی داشته و دومی جنبۀ عینیت‌یافتۀ ابژۀ معماری است، که با غلبه و افراط در جنبه‌های تکنیکی، صورتی نامربوط به عملکردِ واقعیِ معماری تحمیل می‌کند و سعی می‌کند معماری را به خدمت فرمی تکنولوژیک درآورده تا تولیدات معماری به شکل ابژه‌های طبیعی (ارگانیک) و مصنوعی (ماشینی) عینیت ‌یابند نه ظرف و فضای زندگیِ «انسان». این غلبه به دلیل غلبۀ روایت‌سازی تکنوکراتیک (فن‌سالارانه) از معماری است که نمود آن در آرمان‌شهر هوشمند دنبال می‌شود.
روش تحقیق از نوع پژوهش کیفی با ابزار منابع کتابخانه‎‌ای می‌باشد که به مقایسۀ تطبیقی آرمان‌شهر سایبرنتیکی و سیستم شهر سنتی ایرانی ختم می‌شود که با هدف بیان اهمیت «روایت» در معماری سایبرنتیکی در عصر پساپست‌مدرن، نگاشته شده است؛ غلبه‌ی روایتیِ فناورانه، به ایدۀ جهانی‌سازی آرمان‌شهر هوشمند ختم می‌شود. در پایان اهمیت روایت‌سازی هنجاری، در علوم و هنر از جمله معماری و منظر شهری مطالبه می‌شود.
کلیدواژه ها
پسامعماری، معماری سایبرنتیکی، روایت هنجاری، روایت تکنوکراتیک، شهر هوشمند، جهانی‌سازی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی