پانوپتیکون سایبری؛ نفوذ، دستکاری و کنترل ذهن در عصر دیجیتال
کد مقاله : 1009-CYSP2024 (R1)
نویسندگان
محمد طاها قائم پناه *
دانشگاه سوره، تهران، ایران
چکیده مقاله
در عصر دیجیتال، خطوط بین دنیای واقعی و مجازی به طور فزاینده‌ای تار می‌شوند. با نفوذ گسترده اینترنت و فناوری‌های دیجیتال به زندگی روزمره ما، حجم عظیمی از داده‌ها در مورد افکار، احساسات و رفتار ما توسط دولت‌ها، شرکت‌ها و سایر بازیگران برای اهداف خاص از جمله نظارت، تبلیغات و حتی کنترل ذهن جمع‌آوری می‌شوند. در تقاطع فضای سایبر و علوم شناختی، مفهوم"کنترل ذهن" پدیدار می‌شود که هم پتانسیل‌های شگفت‌انگیزی برای پیشرفت را به ارمغان می‌آورد و هم نگرانی‌های اخلاقی عمیقی را برمی‌انگیزد. در پژوهش حاضر با استفاده از شیوه کیفی و به کمک روش‌های جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها (مصاحبه‌ و اسناد) به این سوال پاسخ داده می‌شود که چه تکنیک‌هایی برای کنترل ذهن، دستکاری افکار و تغییر رفتار در عصر حاضر وجود دارد و چگونه می توان از مخاطب در برابر این نفوذ در فضای سایبر محافظت کرد. یافته‌های پژوهش نشان می دهد که فضای سایبر می‌تواند برای ارائه اطلاعات و محرک‌هایی به افراد مورد استفاده قرار گیرد که بر افکار و احساسات آنها تأثیر می‌گذارد، در مقابل می توان از طریق افزایش آگاهی، ارتقاء سطح تفکر انتقادی، محافظت از حریم خصوصی آنلاین و حفظ سلامت روان، مخاطب را در برابر تهدیدهای این عصر مقاوم‌ نمود.
کلیدواژه ها
فضای سایبر، علوم شناختی، کنترل ذهن، عصر دیجیتال، هوش مصنوعی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی